Friday, November 01, 2013
مبنای حذف سه دهک پردرآمد جامعه


باز به بهانه حذف سه دهک بالای جامعه از لیست یارانه بگیرها، بحث شناسایی پردرآمدها و روشهای مختلف آن از جمله رجوع به حساب بانکی و مالیاتی و . . . اونها مطرح شده. جدای از این بحث که این روشها چقدر در کشور ما صحت دارند و غیرقابل دور زدن هستند؛ می خواستم بپردازم به نکته ای که باز این وسط مغفول مونده:     درنظر نگرفتن هزینه­ های خانواده­ ها. اومدم چیزی بنویسم در این زمینه، یادم اومد 4 سال پیش در زمان جمع­ آوری اطلاعات اقتصادی خانوارها چنین مطلبی رو نوشته بودم. الان هم بخواهم بنویسم چیزی شبیه همان خواهد شد، بنابرین قسمت اصلی و مرتبط مطلب رو اینجا کپی می کنم:

«یکی از مهمترین و بنظر من اصلی ترین مشکل این طرح، تاکید فقط بر روی درآمد خانوار است، پس هزینه چه می شود؟ آیا فرض شده که هزینه برای هر فرد یکسان است؟
بطور مثال فرض میکنیم شخصی درآمد ماهیانه یک میلیون تومان دارد، دو فرزند دانشجو دارد هر دو دانشجوی دانشگاه دولتی. در مقابل فرد دیگری است با همین میزان درآمد، اما دارای دو فرزند دانشجوی دانشگاه آزاد. فرض بگیریم سایر شرایط زندگی و خانواده یکسان باشد. آیا این دو خانواده وضع اقتصادی یکسانی دارند و به قول آقایان در یک خوشه قرار میگیرند؟ نحوه جمع آوری اطلاعات خانوار بصورت جاری که تنها بر مبنای داراییها و درآمدها و بدون هیچ اشاره ای به هزینه هاست، این دو خانواده را در یک گروه قرار میدهد.
یا اصلا یک مثال مهمتر، باز فرض کنید دو خانواده با شرایط یکسان و درآمد یکسان. فرض کنید در یکی از دو خانواده یک از اعضای خانواده بیمار است، هزینه های داروهای خارجی و آزمایشات گران و دکتر متخصص گران و اگر لازم باشد که این فرد هر چند ماه یکبار در بیمارستان بستری شود و تحت مراقبتها یا اقدامات درمانی ویژه قرار گیرد که دیگر هیچ. آیا بیمه های کشور تمام هزینه های بیماریها را پوشش میدهند که اینگونه در طرح جمع آوری اطلاعات اقتصادی خانوار چنین نکات مهمی مغفول می ماند؟

جالب است که آقایان تمام مدت هم طرح را با سایر کشورها مقایسه میکنند و میگویند که آنها هم تمام اطلاعات اقنصادی افراد را جمع آوری میکنند، بله صحیح است و در تمام کشورهای پیشرفته دنیا به روشهای مختلف تمام اطلاعات اقتصادی افراد نزد دولت قرار دارد و شهروندان بر مبنای آنها مالیات داده یا از کمکهای اقتصادی برخوردار میشوند، اما بر مبنای تمام اطلاعات اقتصادی یعنی هم درآمدها و هم هزینه ها«.

Labels: ,